Samenvatting
De toepassing van dwang door de overheid is in een democratie aan strikte voorwaarden gebonden. In 1859 schreef John Stuart Mill in zijn invloedrijke boek On Liberty, dat overheidsdwang alleen valt te legitimeren als daarmee schade aan de samenleving of zichzelf te voorkomen is (Mill, 1978). In de gezondheidszorg is dat slechts incidenteel aan de orde. Eigenlijk alleen bij patiënten met een levensbedreigende infectieziekte, die afzondering en behandeling ter voorkoming van besmetting van derden weigeren, patiënten die de desastreuze gevolgen van hun weigering van een effectieve behandeling niet overzien en psychiatrische patiënten die op grond van zijn stoornis tot gevaar of ernstige vormen van overlast komen en niet bereid zijn om zich daarvoor te laten behandelen. De arts speelt in deze drie voorbeelden een centrale rol.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Similar content being viewed by others
Notes
- 1.
Formeel is de rol van de psychiater in de IBS-procedure beperkt. In feite adviseert hij de burgermeester van de gemeente op wiens grondgebied de patiënt zich bevindt om de patiënt in bewaring te stellen. De burgemeester heeft gelegenheid om dit advies naast zich neer te leggen of het uit te voeren. In de praktijk komt het echter zelden voor dat de burgemeester het advies naast zich neerlegt en dus heeft de psychiater een bepalende rol in de procedure.
- 2.
Leenen stelt dat welzijn subjectiever is dan gevaar en dus dat de vaststelling ervan in hoge mate afhankelijk is van de beoordelaar. Daarom leidt welzijn als rechtvaardigingsgrond voor gedwongen opneming tot willekeur en betutteling, aldus Leenen.
- 3.
Dit hoofdstuk is geschreven voordat de politieke discussie over een eventuele herijking van de mogelijkheid tot dwangbehandeling heeft plaatsgevonden.
Literatuur
Janssen M., & Donker, M. (1989). De psychiatrische besluitvorming rond gedwongen opname. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 6, 619–633.
Kaasenbrood, A. (1988). De psychiater en het gevaarscriterium. Tijdschrift voor Psychiatrie, 30, 679–691.
Leenen, H.J.J. (1994). Handboek voor gezondheidsrecht. Rechten van mensen in de gezondheidszorg. Alphen aan den Rijn: Samson HD/Tjeenk Willink.
Mill, J.S. (1978). Over vrijheid. Meppel: Boom.
Editor information
Rights and permissions
Copyright information
© 2004 Bohn Stafleu Van Loghum, Houten
About this chapter
Cite this chapter
Kaasenbrood, A., Hanneman, P. (2004). 7 De psychiater en het jonge meisje. In: Kaasenbrood, A., Kuipers, T., van der Werf, B. (eds) Dilemma’s in de psychiatrische praktijk. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-9692-4_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9692-4_7
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-4351-5
Online ISBN: 978-90-313-9692-4
eBook Packages: Dutch language eBook collection